Wielka Brytania przez dekady określana była mianem państwa, nad którym nie zachodzi słońce. Nic więc dziwnego, że wiele historycznych wydarzeń działo się na jej terytorium lub też było w jakiś sposób z nią związanych. Właśnie tym zajęli się badacze w trakcie ostatniej konferencji organizowanej przez Koło Naukowe Prawa Brytyjskiego UAM.
Mimo jasno sprecyzowanego w nazwie koła ukierunkowania na tematy prawnicze odbywająca się w dniach 25-26 września konferencja nie skupiała się tylko na tej dziedzinie. Poruszano także kwestie ekonomiczne, historyczne i społeczne. Organizatorzy zdecydowali się skupić na okresie osłabienia potęgi Wielkiej Brytanii, czyli na XX wieku, analizując ją pod wieloma względami. – To wtedy Albion znalazł się aż dwa razy, podczas obu wojen światowych, na krawędzi zagłady. Osłabione Imperium przechodziło wiele zmian na wielu płaszczyznach. Analizując wiek XX w historii WB możemy zastanowić się nad tymi zmianami, ich przyczynami oraz dalekosiężnymi skutkami, których oddziaływanie jest widoczne w Albionie i dziś – mówi Wojciech Włódarczak, prezes Koła Naukowego Prawa Brytyjskiego.
Podczas dwudniowej konferencji można było usłyszeć około 15-minutowe wypowiedzi studentów z całej Polski. Inauguracja rozpoczęła się od wystąpienia prof. UAM dr hab. Przemysława Krzywoszyńskiego. Pierwszego dnia można było również wysłuchać wypowiedzi poruszające kwestie polityki migracyjnej po II Wojnie Światowej czy funkcjonowania i dołączenia się Zjednoczonego Królestwa do Unii Europejskiej. Nie zabrakło też prelekcji o przebiegu procesu uniezależniania się dawnych terenów Imperium, o którym opowiedziała Emilia Sawicka z UKSW w Warszawie. Na szczególne miejsce zasługuje oparte o wnikliwą kwerendę wystąpienie Julii Antosiewicz i Krzysztofa Śląskiego z Uniwersytetu Warszawskiego. W spójny sposób przedstawili zagadnienie prawa wyborczego w Wielkiej Brytanii wieku XX wzbogacając wystąpienie o istotne informacje historyczne.
W sobotę prelegenci poruszali również tematy związane z aspektem społecznym i obyczajowością kraju wyspiarzy. Podczas pierwszego panelu Konrad Nowicki, student z Uniwersytetu Adama Mickiewicza, przybliżył uczestnikom brytyjski humor podczas wystąpienia “Śmiech przez łzy. Imperium Brytyjskie oczami komików”. Po południu można było natomiast posłuchać o rządach Margaret Thatcher, jak i również o Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej przez pryzmat spółki akcyjnej. Nie zabrakło również wystąpienia o ikonicznej Fleet Street w Londynie – ulicy, na której urywały się telefony do wydawnictw prasowych w XX wieku.
Niewątpliwie wielość poruszonych kwestii dobitnie podkreśla, jak złożona i ciekawa jest dwudziestowieczna historia Wielkiej Brytanii. Zarówno tematy prawnicze, jak i czysto historyczne, pozwalają spojrzeć inaczej na koniec światowej dominacji brytyjskiego Imperium. – W Wielkiej Brytanii pozostały jednak niezwykle ciekawe, imperialne sentymenty. Spójrzmy chociażby na ostatnią sytuację towarzyszącą finałowi BBC Proms, kiedy to Brytyjczycy na wieść o nie umieszczaniu słynnej pieśni „Rule Britannia” zareagowali gwałtownym protestem, w efekcie czego pieśń została przywrócona do harmonogramu koncertu. Patriotyzm brytyjski zawiera więc wiele odwołań do imperialnej przeszłości, która nieważne jak oceniamy, będzie stanowić w historii Wyspy nieodłączny element – podkreśla Włódarczak. Wnioski wyciągnięte z OKN “Gasnące Imperium. Historia Wielkiej Brytanii w ujęciu prawnym, ekonomicznym i społecznym” dają także szansę na zupełnie nowe spojrzenie na współczesną sytuację Wielkiej Brytanii. Zwłaszcza w obliczu zmian relacji na linii Londyn-Bruksela.
Kornelia STARCZEWSKA
Rafał WANDZIOCH