To już dwadzieścia lat od pierwszej kinowej ekranizacji wybitnego dzieła J. K Rowling. 18 stycznia 2002 roku w polskich kinach po raz pierwszy zobaczyliśmy odtwórców głównych ról i bohaterów naszego dzieciństwa – czyli Harry’ego, Rona oraz Hermionę. Jak zmienili się główni bohaterowie serii? Jakie ciekawostki skrywa najnowsza laurka „Harry Potter – 20 rocznica: Powrót do Hogwartu” od HBO oraz jak przygody nastolatka z magicznymi zdolnościami wpłynęły na współczesną popkulturę?
Kultowa już obsada ponownie spotkała się na planie „Harry’ego Pottera” , by uhonorować dwudziestoletnią rocznicę specjalnym dokumentem o kulisach powstawania serii. Z wypowiedzi niezastąpionej trójki przyjaciół dowiedzieliśmy się dużo nostalgicznych ciekawostek ze wspólnej pracy na planie, która trwała aż dziesięć lat. Ówcześni aktorzy zaczynali swoją karierę jako dzieci, dorastali bowiem wraz ze swoimi postaciami, spędzając większość życia na filmowym planie. Pisarka J.K Rowling czuwała nad obsadą castingu, do której zażyczyła sobie wyłącznie brytyjskich aktorów. To dzięki niej do ról obsadzono Emmę Watson, Ruperta Grinta oraz Daniela Radcliffe’a.
Na planie jak w domu
Rzadko kiedy kilku różnym reżyserom udaje się zrealizować wszystkie części książkowej ekranizacji na wysokim poziomie. W tym przypadku twórcy stanęli na wysokości zadania. Każda edycja „Pottera” to nowa, nieznana przygoda. Chris Columbus, reżyser dwóch pierwszych filmów z serii: „Komnaty Tajemnic” i „Kamienia Filozoficznego”, jako pierwszy pokazał nam magiczny świat Hogwartu. Towarzyszył młodocianym aktorom na początku ich kariery aktorskiej i w pewien nieodwracalny sposób ukształtował ich ścieżkę zawodową.
Alfonso Cuarón był przy Ronie, Harrym i Hermionie w trakcie okresu ich dojrzewania oraz powolnej przemiany w nastolatków. To właśnie on zatrudnił do filmu topowych angielskich aktorów m.in. Garego Oldmana. Do dzisiaj nie brakuje głosów, że „Więzień Azkabanu” to jedna z najbardziej dopracowanych wizualnie części z serii, z największą dawką fantastyki i magii. Z kolei pieczę nad czwartą częścią sprawował Mike Newell, którą uważa się za najtrudniejszą do zrealizowania. „Czara ognia” wymagała od aktorów ogromnego zaangażowania, to tutaj na ekranie pojawili się m.in. Robert Pattinson czy Clémence Poésy. Kolejne cztery filmy przejął David Yates. To za jego „kadencji” postacie Rona, Hermiony, Harry’ego czy Malfoya najbardziej wydoroślały i rozwinęły się wewnętrznie, a aktorzy mieli prawdziwą szansę wykazać się swoimi aktorskimi umiejętnościami.
Powrót do Hogwartu jest jak powrót do czasów dzieciństwa spędzonego z trojgiem bliskich przyjaciół. To również dedykacja dla wybitnych aktorów, którzy odeszli i nie mogli celebrować jubileuszu. Może i momentami dokument jest nieco kiczowatą i sentymentalną laurką dla fanów Pottera, lecz niech przyzna się ten, kto nie uronił chociaż jednej łzy podczas seansu.
Spór o autorkę
Świat, który stworzyła J. K. Rowling na łamach swoich powieści, odegrał wielkie znaczenie zwłaszcza w środowisku młodych czytelników. Książki kształtowały ich światopogląd, bohaterowie byli dla nich inspiracją, a świat czarów mogli zobaczyć oczyma własnej wyobraźni. W czasach, gdy mówiło się o kryzysie tradycyjnego czytelnictwa, Rowling odniosła monstrualny sukces. Pierwsza część serii o Harrym Potterze sprzedała się w nakładzie 107 milionów kopii. Ogromny sukces pisarki przyćmiony został ostatnimi kontrowersjami wokół Rowling, która na swoich social mediach publikowała wpisy o transfobicznych treściach. Chociażby dlatego, pisarka nie została zaproszona na plan nowego dokumentu. Co zadziwiające, twórcy odcinka specjalnego milczą w tej sprawie, skupiając się jedynie na bogatym dorobku Rowling oraz wyjątkowym świecie magii, który udało jej się stworzyć. Na potrzeby dokumentu, wytwórnia Warner Bros uwzględniła w nim wypowiedzi Brytyjki z 2019 roku, w których opowiada o fenomenie własnej lektury. Spora część fanów serii również doszukuje się niesprawiedliwości z owego przebiegu sytuacji. To, czy nieuwzględnienie udziału głównej twórczyni dzieła było słuszną decyzją, pozostaje kwestią sporną.
Czy można dorównać pierwowzorom?
Akcja sequelu „Fantastyczne Zwierzęta” rozgrywa się na wiele lat przed narodzinami Harrego. Niestety przygody ze świata fantastycznych zwierząt nie okazują się aż tak porywające, jak losy Pottera, ale objaśniają za to mnóstwo motywów, które pojawiły się w pierwotnej serii. Reżyser filmu – David Yates – kontynuuje historię świata magii i czarodziejstwa oraz angażuje do swych produkcji wybitnych aktorów. Co ciekawe, sequel cieszy się ogromną popularnością wśród dorosłych, a dużo mniejszy odbiór ekranizacja uzyskała wśród publiki poniżej 25 roku życia. Być może to właśnie wierni wielbiciele poprzedniej serii stanowili największą część kinowej widowni. Głodni fantastyki i magii sprawdzają, czy nowe postacie i fabuła dorównują poprzedniej skali fenomenu. Iskra magii tkwi jednak w całej twórczości Rowling, dlatego prawdziwi fani Harry’ego Pottera prawdopodobnie znajdą coś dla siebie w każdej nowej książce brytyjskiej autorki.
Fenomen popkultury
Filmy z serii o Harrym Potterze są dzisiaj jednymi z najczęściej odtwarzanych pozycji filmowych, a ich sława wydaje się nie przemijać. Osiem ekranizacji o słynnym czarodzieju biły rekordy oglądalności. Dzisiaj Harry Potter i jego losy stały się ważnym elementem popkultury – powstały nawet młodzieżowe kiążki, gry tematyczne czy klocki LEGO cieszące się ogromną popularnością na całym świecie. W Londynie znajduje się również kilka topowych miejsc związanych z postacią Pottera m.in. „Warner Bros. Studio Tour London – The Making of Harry Potter”, w którym znajdują się oryginalne rekwizyty z planów, jak i odwzorowana z filmu ulica Pokątna, na której Harry zakupił swoją pierwszą różdżkę.
Być może fenomen czarodziejskiego uniwersum tkwi w tym, że świat magii i Hogwartu, to nie tylko powieść o dziecięcych przygodach i walce z czarnoksiężnikami. To przede wszystkim opowieść, która ilustruje najpiękniejsze wartości życia, takie jak miłość, przyjaźń czy poświęcenie. Mimo poważnych przeciwności dobro wygrywa tutaj ze złem – nic dziwnego, w końcu każdy z nas skrycie uwielbia happy endy. To czyni z historii Harrego uniwersalną baśń również dla dorosłych. Dlatego aktorzy zaangażowani w całe przedsięwzięcie mówią o epickości fabuły, która porywa zarówno młodszych, jak i starszych czytelników. Na tym polega wyjątkowość losów Harry’ego Pottera.
Julia WIŚNIEWSKA
